Trudny okres pandemiczny oraz ograniczona ilość zajęć z podstawowego w zakładzie przedmiotu „Prawo rzymskie”, spowodowała konieczność wprowadzenia od roku akademickiego 2021/2022 szeregu nowych innowacji dydaktycznych. W tym miejscu należy odnotować, że wieloletnie starania kierownika zakładu o zwiększenie wymiaru zajęć z prawa rzymskiego, wywarły częściowy skutek: w ramach zmiany programu studiów prawniczych na WPiA UG zwiększono do 40 godzin ilość godzin wykładów a do 20 godzin podniesiono wymiar ćwiczeń na studiach stacjonarnych i wieczorowych (od roku akademickiego 2022/2023).
W ub. roku akademickim, celem ułatwienia studentom udziału w zajęciach online, z inicjatywy dr B. Szolca-Nartowskiego opracowano pierwszą edycję pisemnych kwestionariuszy ćwiczeniowych. Wskazywały one studentom zagadnienia do samodzielnego opracowania, których znajomość weryfikowana była w trakcie spotkań (prawnicza terminologia łacińska, tłumaczenie paremii łacińskich, zagadnienia problemowe). Obok tego, wspólnie z prowadzącymi studenci uczyli się umiejętności interpretacji wskazanych łacińskich źródeł prawniczych, z polskim tłumaczeniem, ucząc się elementarnych metod prawniczego myślenia (ustalenie kontekst źródłowo-historycznego, ustalenie stanu faktycznego, wskazanie problemu prawnego – wynikającego ze stanu faktycznego oraz nazwanie przesłanek rozstrzygnięcia, do których odwołano się w tekstach). Ćwiczenia miały za zadanie aktywizację studentów, pokazanie efektywności pracy zespołowej oraz uzyskanie przez nich rudymentarnej umiejętności analizy zagadnienia prawnego. Odstąpiono z nich od tradycyjnej formuły podawania wiedzy na rzecz inspirowania studentów do pracy własnej koordynowanej przez nauczyciela akademickiego. Zgodnie z kilkuletnią tradycją, umiejętność ta weryfikowana była w ramach egzaminu, podczas którego studenci musieli również wykazać się znajomością zagadnień teoretycznych.
Doświadczenia zebrane w ub. roku akademickim posłużyły za wzorzec dla tegorocznej edycji kwestionariuszy, skróconej w części w stosunku do zeszłorocznej oferty, ale za to wzbogaconej o nowe elementy. W ramach spotkań weryfikowana jest odtąd w formie testu online znajomość terminologii łacińskiej i łacińskich paremii prawniczych. Na zajęciach prowadzone były też symulacje rozpraw sądowych. W ich ramach, studenci podzielni na kilkoosobowe zespoły przygotowują i prezentują stanowiska stron procesowych w oparciu o podany stan faktyczny – bazującego na tekstach źródeł prawa rzymskiego; trójosobowy skład ‘sędziowski’, przy udziale pozostałych uczestników zajęć wydaje zaś ‘orzeczenie’.
W latach 2021/2022 i 2022/2023 podtrzymano też tradycję fakultatywnych spotkań repetytoryjnych (w ubiegłym roku online), w ramach których analizowano dodatkowe teksty źródłowe. Dla studentów zaocznych udostępniono online cztery spotkania im poświęcone, a zgodnie z kilkuletnia tradycją online udostępniano studentom szereg materiałów pomocniczych, obejmujących prezentacje wykorzystywane podczas wykładów, wykazy prac dodatkowych oraz inne materiały.
Wobec braku możliwości kontaktu między studentami z powodu ograniczeń pandemicznych, w roku akademickim 2021/2022 studentom oferowano również dodatkowe zajęcia na świeżym powietrzu: spacery z prawem rzymskim (prowadzone przez dr B. Szolca-Nartowskiego). Podczas krótkich wędrówek po oliwskich lasach, studenci prowadzili dyskusje wokół przedstawionych im tekstów źródłowych, które stanowiły rozstrzygnięcia rzymskich jurystów związane z problematyka prawa rzeczowego. Wobec powrotu do zajęć stacjonarnych z tej formy aktywizacji studentów zrezygnowano w bieżącym roku akademickim.
Pomimo ograniczeń pandemicznych, w styczniu ub. roku udało się z sukcesem przeprowadzić kolejną edycję lokalnego konkursu prawa rzymskiego (we współpracy z ELSA Gdańsk) – online. Zorganizowano również w tej formule pierwszą debatę oksfordzką na temat prawa rzymskiego na WPiA UG (z tezą „Rzymski proces formułkowy był historycznie najdoskonalszą formą procesu”).
Obie inicjatywy kontynuowane były w bieżącym roku akademickim w formie stacjonarnej (debata oksfordzka z tezą „Okres prawa poklasycznego (235-565 n.e.) to czas upadku kultury prawniczej i zaniku czynników prawotwórczych”).
Studenci utworzyli w ub. roku akademickim nieformalne kółko miłośników prawa rzymskiego; w jego ramach w maju 2022 r. doszło do spotkania dotyczącego metod prowadzenia prawniczych negocjacji, z udziałem Anny Kluczek-Kollár, wicedziekan Okręgowej Izby Radców Prawnych w Gdańsku.
W ramach działalności naukowej, mimo ograniczeń pandemicznych w roku akademickim 2021/2022 udało się też zorganizować coroczne międzynarodowe seminarium poświęcone problematyce rzymskiego prawa morskiego (online) - „Roman maritime law” 20.04.2022 (jako impreza towarzysząca X Ogólnopolskiej Konferencji Prawa Morskiego "Współczesne problemy i przyszłe wyzwania prawa morskiego"). W bieżącym roku akademickim 5th International Seminar „Roman maritime law” odbyło się 19.04.2023 w formule hybrydowej (jako wydarzenie towarzyszące XI Ogólnopolskiej Konferencji Prawa Morskiego "Zapobieganie zanieczyszczaniu morza przez statki: MARPOL – 50 lat i co dalej?", Gdańsk 20.04.2023 - http://prawo-morskie.pl/).
W formie stacjonarnej odbyło się natomiast szóste już Ogólnopolskie Forum Młodych Romanistów: „Badania romanistyczne i dydaktyka prawa rzymskiego", Gdańsk, 1 lipca 2022 r., z udziałem reprezentantów czołowych polskich ośrodków romanistycznych. Kolejne spotkanie w tym cyklu miało miejsce 30 czerwca 2023 r.: „(…) iuris consulti, quorum summus circa verborum proprietatem labor est (Quint,. Inst. 5, 14, 34) — język prawa i język prawników w Rzymie starożytnym" (zob. odrębny wpis: https://praworzymskie.ug.edu.pl/?page_id=288).
Osobno zaznaczyć można współorganizowanie przez pracowników zakładu ogólnopolskiej konferencji poświęconej problemom rzymskiego i współczesnego prawa procesowego - we współpracy z katedrami i zakładami prawa rzymskiego i postępowania cywilnego wydziałów prawa UG, Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu Rzeszowskiego (projekt wsparła też Krajowa Izba Komornicza): Cywilne postępowanie rozpoznawcze i egzekucyjne – rzymski pierwowzór i rozwiązania współczesne, Kraków 27.05.2022. Obrady konferencji, z udziałem reprezentantów czołowych polskich procesualistów, romanistów i praktyków w siedzibie Muzeum UJ, Collegium Maius w Krakowie były okazją do wskazania związków między tradycjami rzymskimi a współczesnymi wyzwaniami nauki cywilnego prawa procesowego (referaty wygłosili spośród pracowników Zakładu Prawa Rzymskiego UG dr hab. J. Wiewiorowski, prof. UG – referat pt. „Późnorzymski archetyp symboliki sądowego stołu” i dr B. Szolc-Nartowski - referat pt. „Nadużycie uprawnień procesowych”). Dodać można, iż dr Bartosz Szolc-Nartowski był pomysłodawcą konferencji.
Na odrębną uwagę zasługuje też indywidualna aktywność naukowa pracowników zakładu.
Dr hab. Jacek Wiewiorowski, prof. UG wygłosił 10 listopada 2021 r. wykład otwarty pt. „Insygnia Notitia Dignitatum jako źródło dla historyka późnego antyku (wybrane zagadnienia)”, w ramach cyklu wykładów gościnnych Studenckiego Koła Naukowego Archeologii Śródziemnomorskiej UG, którego opiekunem jest prof. dr hab. Nicholas Sekunda, Kierownik Zakładu Archeologii Śródziemnomorskiej, Instytut Archeologii i Etnologii, Wydział Historyczny UG.
Kierownik zakładu współorganizował też z dr Pawłem Filipczakiem z UŁ, panel podczas największej międzynarodowej konferencji bizantynistycznej: 24th International Congress of Byzantine Studies, "Byzantium – Bridge Between Worlds", Venice and Padua, 22-27 August 2022 (Thematic Session for Free Communications pt. "State Administration in the Early Byzantine Period (AD 284–641). Between Greek, Roman and Christian models of government", z wystąpieniem pt. "Legal Significance of some Insignia in the Notitia dignitatum in partibus Orientis") - https://byzcongress2022.org/. Wyjazd do Włoch, połączony z kwerendą biblioteczną w Niemczech, odbył się w ramach realizacji pozyskanego w 2021 roku grantu NCN (Opus 21, No. 2021/41/B/HS5/01819: Znaczenie prawne insygniów w Notitia Dignitatum/ Legal Significance of the insignia in the Notitia Dignitatum). W ramach realizacji grantu wygłosił on również z referat pt. „Religious symbolism in the insignia of the Notitia Dignitatum” podczas największej międzynarodowej konferencji romanistycznej LXXVe Session de la Société Internationale Fernand de Visscher pour l'Histoire des Droits de l'Antiquité, "Ius et Religio. Droit, religions anciennes et christianisme dans l’Antiquité" Université Saint-Louis – Bruxelles, 13-16 septembre 2022. W bieżącym roku akademickim prof. J. Wiewiorowski wygłosił też wykład otwarty pt. „Some legal issues in the light of the insignia of the Notitia dignitatum” (22.03.2023, Werkstattseminar Antike Rechtsgeschichte und Römisches Recht für Gäste, Doktoranden und Habilitanden, Lehrstuhl fur Römisches recht, Antike Rechtsgeschiechte und Bürgerlisches Recht, Ludwig-Maximilians-Universität München). Został również zaproszony do udziału w konferencji zorganizowanej pod auspicjami The British Academy and Institute of Classical Studies, School of Advanced Studies, University of London: "ICS Byzantine Colloquium 2023: Law and Society in the Late Antique and Byzantine World, 13-14 June 2023", https://www.sas.ac.uk/events/ics-byzantine-colloquium-2023-law-and-society-late-antique-and-byzantine-world (z wykładem pt. "On the origins of legal emblems: selected legal aspects in the insignia of the Notitia Dignitatum").
Prof. J. Wiewiorowski był również członkiem Komisji ds. oceny śródokresowej p. mgr. Viktorii Semenovej (Szkoła Doktorska Nauk Społecznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, w dyscyplinie nauki prawne) 7.09.2022 w Krakowie oraz współorganizował w Trójmieście, jako członek komitetu organizacyjnego, międzynarodową 8th Conference of the Polish Society for Human and Evolution Studies, September 14-17, 2022 (https://english.swps.pl/we-the-university/our-news-and-events/conferences-and-seminars/33069-ptnce-22-conference).
Z kolei dr Beata J. Kowalczyk wygłosiła referaty: podczas seminarium naukowo - doktorskiego Instytutu Prawa Uniwersytetu Humanistycznospołecznego w Warszawie (11.01.2023, referat pt. „Europeizacja i konstytucjonalizacja prawa prywatnego jako determinanty ewolucji prawa w XXI w. oraz jego rewolucyjnych zmian”), panelu eksperckiego Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej ‘Materialnoprawne aspekty instytucji zasiedzenia w polskim prawie cywilnym’(Poznań 14.01.2023, referat pt. Zasiedzenie - uniwersalna struktura prawna i jej przyszłość”). Wzięła udział również w sesji posterowej 13th Polish–Spanish Conference on the European Legal Tradition ‘Family, law and society: From Roman Law to the present day’ (Barcelona 21.04.2023, poster pt. „Legal Mechanisms to Prevent the Dissolution of Marriage. Justinian's Reform in Roman law and Nowadays regulations in Polish law”). Dr Beata J. Kowalczyk wzięła też aktywny udział w dyskusji podczas Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej Konstytucjonalizacja prawa prywatnego a europeizacja prawa prywatnego. Porównanie zjawisk (Poznań 18.11.2022) oraz Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej ‘Między integracją a dezintegracją prawa cywilnego materialnego i procesowego’ (Warszawa 9.12.2022).
Dr Beata J. Kowalczyk jako członkini Wydziałowego Zespołu ds. Zapewnienia Jakości Kształcenia została także redaktorką Biuletynu ZdsZJK Wiadomości Dydaktyczne. W roku akademickim 2022/2023 ukazały się już 3 numery Biuletynu, w tym jeden z tekstem jej autorstwa pt. „Chat GPT - przełomowy moment w edukacji akademickiej”.
Dr Beata J. Kowalczyk oraz dr Bartosz Szolc-Nartowski są ponadto aktywnymi tutorami akademickimi.
